Điểm nhận biết cây Hồng vành khuyên

Đặc trưng của loại Hồng Vành khuyên là phần đài hoa hằn trên núm, tạo nên vành rộng nên mới có tên gọi vành khuyên. Khi quả càng già, vành khuyên càng hiện rõ. Theo người dân địa phương, hồng đạt chất lượng là vỏ phải bóng, màu xanh ngả vàng, vị ngọt không sắc.

Cây hồng vành khuyên được trồng bằng rễ cây mẹ, sau 3 năm sẽ cho thu hoạch quả, đến năm thứ 5 sẽ cho sản lượng cao nhất. Nếu dùng hạt để ươm làm mắt ghép sẽ cho thu hoạch sớm.

Quy trình trồng hồng Vành khuyên Văn Lãng bao gồm chọn giống, khai thác vật liệu giống, kỹ thuật gieo ươm, trồng và chăm sóc. Trong các khâu này, trồng và chăm sóc đóng vai trò quan trọng nhất bởi nó quyết định năng suất, chất lượng quả hồng.

Quả hồng vành khuyên màu xanh, khi chín chuyển sang vàng. Lòng quả có màu vàng, khi chín đậm chuyển dần sang màu cam (hay vàng sẫm). Khi cắt ngang thân quả có hình 8 vạch cói màu vàng trong hơn là hình vết của hạt còn in lại.  Trọng lượng quả khi chín từ 16-18 quả/1kg.

Quả hồng thu hái tốt nhất từ cuối tháng 8 đến trung tuần tháng 9 âm lịch, khi quả đã ngả vàng, vị ngọt sắc đồng đều. Quả được thu hái thủ công, ngâm nước sạch 3-4 ngày, mỗi ngày thay nước một lần. Sau 3-4 ngày kiểm tra thấy quả ngọt, hết chát đem phơi ráo nước là sử dụng được.

Lợi ích của trái hồng

Giúp giảm cân; Chứa chất chống ôxy hóa; Hỗ trợ sức khỏe mắt; Giảm mức cholesterol; Cải thiện hoạt động trao đổi chất; Giúp giảm viêm; Giảm huyết áp; Ngăn chặn lão hóa sớm; Ngăn ngừa ung thư; Tăng cường khả năng miễn dịch; Giữ gan khỏe mạnh.

Sản phẩm chế biến từ trái Hồng

Rượu hồng: Quả hồng chín kỹ, đem gọt vỏ, thái mỏng phơi khô, sao qua lửa ngâm với rượu trắng. Cho sản phẩm rượu có vị hồng, vàng sánh, ngọt dịu rất dễ say lòng người.

Hồng khô: Nhân dân thường chọn quả cuối mùa đã chín mềm, gọt vỏ phơi khô, Quả khô có vị ngọt đậm, mềm, dẻo và có mùi hồng rất đặc trưng.

Phát triển vùng trồng

Hồng Vành khuyên là nông sản đặc hữu của tỉnh Lạng Sơn, được trồng chủ yếu tại huyện biên giới Văn Lãng. Các vườn hồng được trồng từ những năm 90 của thế kỷ trước, có những cây đạt trên 60 năm tuổi. Đến nay, cây hồng Vành khuyên đã trở thành một loài cây hàng hóa quan trọng, góp phần xóa đói giảm nghèo và làm giàu cho nhiều hộ nông dân nơi đây.

Sau khi loại quả này được bảo hộ thương hiệu vào năm 2016, huyện Văn Lãng đã rất quan tâm tới phát triển thương hiệu “Hồng Vành khuyên”.

Nâng cao chất lượng

Để việc sản xuất hồng Vành khuyên ổn định, đạt năng suất, sản lượng cao, huyện Văn Lãng đã tích cực tuyên truyền, hướng dẫn nông dân áp dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật vào chăm sóc. Năm 2019, diện tích hồng VietGAP của huyện là 214 ha thì đến năm 2020 được nâng lên 340,72 ha. Đặc biệt, năm 2020, huyện đã triển khai hướng dẫn người dân sản xuất hồng theo hướng hữu cơ trên diện tích 30 ha tại thôn Nà Mò, xã Tân Mỹ với 33 hộ tham gia.

Đến năm 2022, theo thống kê của Phòng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn huyện Văn Lãng, tổng diện tích hồng Vành khuyên trên địa bàn đạt khoảng 1.350 ha; trong đó, diện tích cho thu hoạch hơn 860 ha; diện tích được chứng nhận theo tiêu chuẩn VietGAP, hữu cơ trên 280 ha. Sản lượng ước đạt 6.000 tấn/năm, với mức giá trung bình từ 15.000 - 25.000 đồng/kg hồng, giá trị hàng năm thu được ước khoảng 72 tỷ đồng/năm. Xã Tân Mỹ là địa phương có diện tích hồng vành khuyên lớn nhất huyện Văn Lãng, với gần 500 ha; trong đó, 300 ha cho thu hoạch quả và gần 200 ha đạt tiêu chuẩn VietGAP.

Việc nông dân chủ động sản xuất theo tiêu chuẩn VietGAP cùng nỗ lực của chính quyền địa phương trong xây dựng thương hiệu, quảng bá, giới thiệu sản phẩm đang từng bước giúp nông dân làm giàu từ loại cây ăn quả đặc sản này.